Image Image Image Image Image Image Image Image Image Image

F-site | 22 August 2019

Select a Page:

Nieuwsbrief

Schrijf je in voor de F-site nieuwsbrief
Select a Page:
Scroll to top

Top

MediaPolitics
No Comments

Jan Slagter & Joop Daalmeijer: Strijd over toekomst publieke omroep

Ton F. van Dijk

Joop Daalmeijer (1946) is voorzitter van de Raad voor Cultuur. Jan Slagter (1954) is directeur van Omroep MAX. Ze lijken op elkaar. Beiden gepassioneerd over televisie. Joop adviseerde onlangs over de nieuwe mediawet, die de macht van de omroepen beperkt. “Die wet is een gedrocht”, zegt Jan. “Onzin” zegt Joop. Een twistgesprek tussen twee kwajongens in de media.

Joop, Jij bent de zoon van een slager…

Joop: “Ik ben opgegroeid in Schiedam. In een heel leuk katholiek gezin. En ik had de liefste vader van de wereld. Een slager inderdaad.”

 En Jan? 

Jan: “We waren een heel gereformeerd gezin. Mijn vader was 40 jaar ambtenaar. Ging braaf met z’n brommer en pakkie brood naar z’n werk. En hij vond het iedere dag een feest. Ik kan me dat nu moeilijk voorstellen…”

 Jullie zijn allebei doodgewone jongens?

Jan: “Ja, ieder dubbeltje omdraaien.”

Joop: “Ik kom ook niet uit een aristocratisch nest. En dat beïnvloedt ook mijn werk bij de Raad voor Cultuur. We hadden bijvoorbeeld een discussie over een heel goed balletgezelschap, dat dreigde te verdwijnen. Dat zou betekenen dat 16 dansers van de ene op de andere dag hun baan kwijt zouden zijn. Dat hebben we dus niet laten gebeuren. Dat is de compassie voor mensen die ik heb.”

Jan: “Die mensen leveren wel kwaliteit. Daar is soms te weinig oog voor.”

Joop: “We doen nu een groot onderzoek naar de positie van ZZP-ers in de cultuur. Topviolisten die een avond moeten spelen voor 120 euro per avond! Dan denk ik jongens, mogen die mensen alsjeblieft een normaal inkomen hebben?”

Inmiddels praten jullie allebei regelmatig met Sander Dekker, de staatssecretaris van media, over de toekomst van de publieke omroep. 

Joop: “Mijn laatste gesprek met Dekker ging over publiek-private samenwerking van de regionale omroepen. Ik ben bezorgd over de kwaliteit van de lokale en regionale journalistiek. De kranten. De publieke omroep. Het gaat financieel steeds slechter. Dus ik ben voor samenwerking. Ook met de landelijke publieke omroep. Nieuws bijvoorbeeld. Ik wil een regionaal nieuwsblok om 1800 uur, om 20.00 uur en om 22.00 uur voorafgaand of aansluitend op het NOS Journaal.”

Jan: “Nou, prima natuurlijk. Maar gewoon om 17.00 uur kan toch ook? Wie zit er in de rest van Nederland nou te wachten op nieuws over een kalfje dat is geboren in Drenthe?”

Joop: “In Drenthe wel en daar is het dan te zien. Niet in Zoetermeer, waar jij woont Jan. Ik ben zelf als schrijvend journalist begonnen. En dan zat je bijvoorbeeld met vele collega’s bij de gemeenteraad. Nu gebeurt dat nauwelijks nog. En dat is slecht voor de lokale democratie. Maar dan praat ik daar over met Sander Dekker. En die kan niet anders zeggen als: De publieke omroep mag zich volgens de wet niet dienstbaar maken aan winst door derden. En dus kunnen ze niet samenwerken met bijvoorbeeld kranten. Hij heeft gelijk, maar dan zou de wet moeten veranderen. Een gemiste kans.”

“De omroepverenigingen zijn wel een beetje achterhaald. Ga maar eens naar zo’n verenigingsbijeenkomst. Dat gaat echt niet over de publieke omroep…”Schermafbeelding 2015-11-29 om 12.57.03

Wat was jouw belangrijkste boodschap aan Dekker over de publieke omroepen, zoals Omroep Max?
Joop: “De omroep moet echt publiek blijven. Jan, heeft het altijd grappend over de staatsomroep. Ik vind publieke omroep van belang. Maar de omroepverenigingen zijn wel een beetje achterhaald. Ga maar eens naar zo’n verenigingsbijeenkomst. Dat gaat echt niet over de publieke omroep…”
 
Maar mogen de omroepen van de Raad voor Cultuur nog zelf bepalen welke programma’s ze maken?
Joop: “Natuurlijk.”
Jan: “Dat is juist het probleem. Dat de NPO dankzij jullie advies zich wel met de inhoud van de programma’s gaat bemoeien. Jullie willen hoofdredacteuren. Dat is een krantenmodel. Er is zo meteen een handjevol mensen dat beslist wat er wordt uitgezonden. Doodeng.” 
 
Wat zei jij dan tegen Sander Dekker toen je hem het laatst sprak?
Jan: “Dat was op het Malieveld. Toen hebben we een petitie aangeboden tegen de bezuinigingen. Maar verder spreek ik hem nauwelijks. Ja een keer op het strand. Een alleraardigste man. Ik zei: hoe gaat het met u?”
 
Zei je inderdaad u? Joop zegt gewoon Sander…
Jan: “Ja maar ik heb niet zo’n goede relatie met Sander Dekker als Joop. Ik kwam hem een keer tegen op een congres. Toen heb ik hem een spotprent gegeven. De publieke omroep verbeeld als een auto die total loss is. Gesloopt door Samsom en Rutte. En je ziet dan hoe Sander Dekker tegen de banden piest. Heel grappig. En ook heel triest. Ik vraag me ook af of Joop zich nog wel in de nieuwe mediawet herkent…”
Joop: “Ik sta nog steeds 100% achter ons advies…”
Jan: “Ja maar jij herkent je toch niet in de mediawet die vervolgens is gemaakt?”
Joop: “80% van die mediawet is gebaseerd op het advies van de Raad voor Cultuur, dus het is een goede wet”
Jan: “En daar ben ik dus 100% op tegen.”
 
Wat is er precies zo erg aan dan?
Jan: “Dat de NPO zometeen over de inhoudelijke kaders van de omroepen gaat. Je legt alle verantwoordelijkheid dan bij een klein groepje. Om precies te zijn twee mensen. De Raad van Bestuur. Henk en Shula. Die gaan over het geld, over de plaatsing en over de inhoud. Hoeveel macht wil je ze geven?”
Joop: “Nou ze gaan over 50% van het budget. En dat is prima. De overige 50% blijft gewoon bij de omroepen.”
 
Maar kan Omroep MAX dan gewoon de programma’s maken die het zelf wil?
Joop: “Ja, dat kan.”
Jan: “Onzin. Je dient een programma in. En ze willen het gewoon niet hebben.”
Joop: “Als het past binnen de profilering, dan moeten ze het, vind ik,  plaatsen.”
Jan: “Ik had een idee voor een dramaserie. Speerpunt van de NPO. En ze wisten op voorhand al dat ze het niet wilden hebben. Ik wil ook dolgraag Het Nationale Zorgdebat op televisie. Op Nederland 1. Ik krijg het niet voor elkaar. De NPO wil onze presentatoren niet.”
 
Er zijn dus programma’s die Omroep MAX niet op televisie krijgt? 
Jan: “Klopt.”
Joop: “Maar het geld is je in de mediawet toch gegarandeerd?”
Jan: “Ja het geld. Maar niet de programma’s zelf. Ik moet maken wat de NPO wil. Punt. En dat kan dus niet.”
Joop: “Maar maak jij dan nu programma’s die je niet wilt maken?”
Jan: “Ze kiezen uit mijn lijstje. Soms programma’s die bij mij een relatief lage prioriteit hebben. En dat zou niet moeten.”
 
“Op basis van jullie advies gaan een paar mensen die door de regering zijn benoemd bepalen waar Nederland naar kijkt. En daarom wordt de publieke omroep een staatsomroep.”
Schermafbeelding 2015-11-29 om 12.56.43
Feit is dat de NPO dankzij het advies van de Raad voor Cultuur meer zeggenschap krijgt over de inhoud…
Joop: “Hij zendt geen programma’s uit die hij niet wil maken…Dat is waar het om gaat. En die programma’s worden met gemeenschapsgeld gemaakt.”
Jan: “Het gaat erom dat ik mijn favoriete programma’s niet mag maken. En op basis van jullie advies gaan een paar mensen die door de regering zijn benoemd bepalen waar Nederland naar kijkt. En daarom wordt de publieke omroep een staatsomroep. En zelfs de Raad van State heeft gezegd: Dit is een slechte wet. Dien hem niet in.”
Joop: “Het is gewoon een advies van de Raad van State. En daarna heeft Sander Dekker de wet deels aangepast. ”
 
Onafhankelijke producenten mogen zo meteen ook direct bij de NPO programma’s aanbieden?
Jan: “Ja, dat is ook een bezwaar dat ik heb. Zo breng je ons belastinggeld naar het buitenland. Want, wie zijn die producenten? Endemol, In Nederlandse handen? Dacht het niet. Eyeworks, IDTV, Talpa, Blue Circle. Al dat geld verdwijnt dankzij jullie voorstel naar de  aandeelhouders van die bedrijven in het buitenland.”
Joop: “Alleen de winst toch?”
Jan: “Weet je hoeveel winst ze maken? Dat is gigantisch.”
Joop: “Maar wat is daar nou op tegen? Endemol maakt de programma’s toch hier?Je zegt toch ook niet dat RTL4 inhoudelijk in buitenlandse handen is?”
Jan: “Ja dat zeg ik wel. De hele winst, ik dacht zo’n 127 miljoen wordt via Luxemburg zo naar de familie Bertelsmann in Duitsland overgemaakt. Dat is nou precies wat ik bedoel.” 
Joop: “We hebben open grenzen. Maar RTL wordt wel gewoon door Nederlandse programmamakers gemaakt. En in mijn ogen is het een Nederlandse zender”
 
Sterker nog, volgens het plan van de Raad voor Cultuur is het mogelijk dat RTL gewoon het zaterdagavondprogramma maakt voor de NPO…
Joop: “Ja dat zou kunnen, als het publieke programma’s zijn. Overigens staat in de wet dat dit altijd in co-productie moet met de publieke omroepen in Nederland. Dus geen zorgen, zou ik zeggen.”
Jan: “Eigenlijk heeft de NPO ongemerkt toch een uitzendlicentie gekregen. Ze kunnen gewoon als zelfstandige broadcaster opereren en programma’s bestellen bij wie ze willen”.
Joop: “Nee zeker niet. Het loopt via de omroepen, die niets hoeven uit te zenden dat ze niet willen.”
Jan: “De mediawet is een gedrocht. Klaar.”
 
Maar Sander Dekker is vastbesloten. Hij wil ook geen echt amusement meer bij de NPO…
Jan: “Dekker probeert de definitie van amusement steeds verder te verengen.”
Joop: “Dat is ook een gevolg van de manier waarop omroepen de discussie voeren. Zo’n staatssecretaris gooit dan gewoon z’n kont tegen de krib. En dat zou ik in zijn geval ook doen!”
Jan: “Dat wilde hij altijd al. Lees het verkiezingsprogram van de VVD.”
 
Maar Joop zegt: de omroepen spelen het zo dom in Den Haag, dat het daardoor nog slechter uitpakt…
Joop: “Ja, als je zegt Heel Holland Bakt is en educatief programma, dan is dat niet slim…”
Jan: “We hebben het over Sander Dekker, die nooit televisie kijkt. Dat geeft ie ook toe.”
 
Ja, da’s wel vreemd…
Joop: “De staatssecretaris legt geen verantwoording af aan de omroepen, maar aan de kamer.”
 
Maar Sander Dekker, die geen televisie kijkt, domineert de discussie over amusement op televisie…
Joop: “Ik vind het onverstandig om in die discussie concrete programma’s te noemen. Ook van Sander Dekker. Maar ook van de omroepen, zoals Jan over Heel Holland Bakt.”
Jan: “Het was een grap van mij over Heel Holland Bakt…Kom op zeg…”
Joop: “Ik vind overigens dat Jan het heel goed doet. Al loopt ie soms net iets teveel voor de troepen uit. Zoals nu met het juridisch advies dat hij heeft ingewonnen over de mediawet…”
 
Die wet moet nog door de Eerste Kamer…
Jan: “Dat advies dat wij hebben gekregen van een topadvocaat, zit zelfs bij de stukken voor de Eerste Kamer. Iemand als CDA senator Joop Atsma zegt tegen mij, dat hij ook niet weet of de wet het gaat halen.”
Joop: “Als de eerste kamer nee zegt, dan moet de wet terug naar de Tweede Kamer en begint de hele discussie opnieuw. Maar die wet, aangepast of niet, komt er. Ik ga daar in ieder geval van uit.”
Jullie lijken eigenlijk heel erg op elkaar. Hoe kan het dat jullie het zo fundamenteel oneens zijn?
Jan: Joop ziet het gewoon niet goed”.
Joop: “Als ik op de stoel van Jan zou zitten, zei ik precies hetzelfde. Misschien is dat wel de verklaring.”
 
Wiens brood men eet, diens woord men spreekt?
Joop: “Precies. Dat hoort bij de rol die je speelt, het werk dat je doet en de verantwoordelijkheid die je hebt.”
Jan: Kijk da’s nou typisch katholiek. Dat zou een gereformeerde jongen als ik nou nooit zeggen.”
Schermafbeelding 2015-11-29 om 12.54.37
Fotografie: Truus van Gog
Schermafbeelding 2015-12-10 om 15.46.35

Tags

Related Posts

Nijpels en Nieuwsshow: Iets minder dreigen en iets meer toezicht... 18 september 2017 | Ton F. van Dijk

RTL’s Erland Galjaard: smakelijk hapje voor Johan Derksen?... 26 september 2017 | Ton F. van Dijk

Submit a Comment